Ból kręgosłupa to duży problem w dzisiejszym społeczeństwie. Powszechność siedzącego trybu życia wiąże się z wykształcaniem różnorodnych wad postawy, a brak aktywności fizycznej potęguje problemy związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu ruchu. Jaką rolę w rehabilitacji kręgosłupa pełni fizjoterapeuta i kiedy warto skorzystać z jego usług?
Kim jest fizjoterapeuta i czy może pomóc w leczeniu bólu?
Zawód fizjoterapeuty wiąże się z udzielaniem świadczeń zdrowotnych. Do głównych zadań tego specjalisty należy diagnostyka dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta, planowanie i prowadzenie fizykoterapii, kinezyterapii i masażu. Wielu pacjentów potrzebuje też nauki posługiwania się wyrobami medycznymi, a także zalecenia ćwiczeń, które można wykonywać w warunkach domowych. W jakich sytuacjach warto zgłosić się do fizjoterapeuty?
- Schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego – wszelkiego rodzaju napięcia mięśni i dolegliwości ortopedyczne to główny obszar zainteresowania fizjoterapeutów.
- Problemy po przebyciu lub w trakcie problemów neurologicznych – fizjoterapeuta to bardzo ważna osoba m.in. dla każdego pacjenta, który przeszedł udar mózgu lub choruje na stwardnienie rozsiane.
- Kontuzje – zabiegi fizjoterapeutyczne mogą pomóc w leczeniu bólu i powrocie do sprawności po różnych urazach.
- Ból kręgosłupa – to najczęstszy powód, z którym pacjenci zgłaszają się do fizjoterapeutów. Jest problemem cywilizacyjnym ze względu na siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej.
Ból kręgosłupa – przyczyny
Jednym z głównych zadań fizjoterapeutów jest pomoc pacjentom zmagającym się z uciążliwym bólem kręgosłupa. Jakie są najczęstsze przyczyny problemów z kręgosłupem w dzisiejszych czasach? Duża część naszego społeczeństwa wykonuje różne prace biurowe. Codzienne przebywanie w pozycji siedzącej przez 8 godzin, dojeżdżanie do pracy samochodem i wypoczywanie na kanapie to tryb funkcjonowania oddziałujący bardzo negatywnie na stan układu szkieletowego. Sytuacji nie poprawia brak aktywności fizycznej, która mogłaby wzmocnić mięśnie głębokie. Rehabilitacja kręgosłupa może okazać się potrzebna również osobom, które śpią na niewygodnym materacu. Wywołuje to bowiem napięcia mięśniowe, które bardzo szybko mogą przerodzić się w uciążliwy dyskomfort. W końcu ból kręgosłupa może być wywołany również silnymi przeciążeniami. Są na nie narażeni w szczególności sportowcy oraz osoby, które wykonują ciężką pracę fizyczną.
Rola fizjoterapeuty w rehabilitacji kręgosłupa
Fizjoterapeuta pełni ważną rolę w rehabilitacji kręgosłupa. Jego głównym celem jest zredukowanie bólu zgłaszanego przez pacjenta. Ma do tego różne skuteczne narzędzia, a dzięki temu z usług fizjoterapeutów korzysta chętnie coraz więcej osób. Terapia manualna jest niezwykle skuteczna w likwidowaniu nadmiernych napięć mięśniowych. Warto dbać o ten aspekt funkcjonowania – nieustannie pojawiające się napięcia mogą przerodzić się w długofalowy ból, który będzie trudno całkowicie wyeliminować. Ćwiczenia zalecane przez fizjoterapeutę mogą być też doskonałym środkiem zapobiegawczym. Wynika to z nauki prawidłowej postawy, która jest w stanie znacznie poprawić kondycję całego układu ruchowego.
Najpopularniejsze zabiegi na ból kręgosłupa
Ból kręgosłupa można leczyć na różne sposoby. Jakie rodzaje zabiegów są oferowane w większości gabinetów fizjoterapeutycznych?
- Kinesiotaping – jest to metoda polegająca na wykorzystaniu specjalnych plastrów. Dzięki nim można wpłynąć nie tylko na układ mięśniowo-szkieletowy, ale również na skórę, układ nerwowy czy limfatyczny. Fizjoterapeuta rozciąga taśmy w określonym kierunku, a ich struktura pozwala na przepływ wody i powietrza.
- Terapia manualna – to najbardziej podstawowa technika wykorzystywana przez fizjoterapeutów w terapii bólu kręgosłupa. Główną zaletą jest efektywne rozluźnienie i relaksacja mięśni. Jest to bardzo skuteczna metoda, w szczególności dla pacjentów zgłaszających się z bólem odcinka lędźwiowego i szyjnego. Stosuje się ją również w przypadku rwy kulszowej.
- Terapia fizyczna – należy do niej zaliczyć wszelkie zabiegi, których działanie jest oparte na zjawiskach fizycznych. Magnetyzm, temperatura, prąd czy światło mogą łagodzić dolegliwości bólowe. Coraz chętniej stosowane są zabiegi laserowe, a wynika to z ich wyjątkowej skuteczności i dostępności.
- PNF – ten tajemniczy skrót oznacza reedukację ruchową. Dzięki niej możliwe jest pobudzenie układu nerwowego i nauczenie go ponownego, prawidłowego wzorca ruchu.
- Elektrolecznictwo – może rozgrzewać tkanki, pobudzać nerwy i mięśnie. Najczęściej stosuje się tę technikę u pacjentów, którzy zmagają się z chorobą zwyrodnieniową, bólem odcinka lędźwiowego kręgosłupa i z szyjnym zespołem bólowym.
Jak zapobiegać bólowi kręgosłupa?
Fizjoterapeuta może skutecznie pomóc w zmniejszeniu dolegliwości. Warto jednak pamiętać o tym, że bólowi kręgosłupa należy zapobiegać na co dzień. Pierwszym krokiem w tym kierunku powinno być dbanie o prawidłową postawę. W przypadku problemów w tym obszarze najlepszym rozwiązaniem będzie zwrócenie się do fizjoterapeuty w celu uzyskania reedukacji ruchowej. Innym elementem, który powinien być nieodłączną częścią codziennej rutyny, jest aktywność fizyczna. Odpowiednio dobrane ćwiczenia mogą wzmocnić mięśnie szkieletowe, a to znacznie zmniejszy ryzyko problemów z bólem pleców. O ruch należy dbać też w pracy! Co jakiś czas warto zrobić przerwę, wstać i wykonać kilka ćwiczeń rozciągających. Na stan kręgosłupa wpływa również wyposażenie sypialni, a w szczególności materac. Jeśli jest zużyty lub niedopasowany do potrzeb konkretnej osoby, mogą powstawać nadmierne napięcia mięśniowe.
Ból kręgosłupa to uciążliwy problem, który może wiązać się ze znacznym obniżeniem ogólnego samopoczucia. Warto na co dzień dbać o układ ruchu, a kiedy pojawią się jakiekolwiek problemy – skierować się do fizjoterapeuty. Skorzystanie ze specjalistycznej pomocy może bardzo szybko zagwarantować widoczne efekty. Terapia manualna, kinesiotaping czy terapia fizykalna to skuteczne instrumenty, dzięki którym fizjoterapeuci pomagają codziennie wielu osobom zmagającym się z bólem.