Ból pleców to, jak wiadomo, bardzo częsta przypadłość, z którą zmaga się wielu z nas. Niestety, diagnostyka nie zawsze jest łatwa. Rodzajów dolegliwości jest wiele, a przyczyn można wyszczególnić całą masę. Poznaj najpopularniejsze z nich.
Rodzaje bólu pleców
Ból pleców najczęściej dzieli się w zależności od tego, w jakiej części kręgosłupa jest zlokalizowany. Zazwyczaj wyszczególnia się trzy rodzaje.
- Ból odcinka szyjnego bardzo często jest określana przez pacjentów jako ból karku, czy też szyi i nierzadko promieniuje wzdłuż ręki. Jeżeli jest efektem przeciążenia zazwyczaj zanika w ciągu kilku dni od wystąpienia. W wielu przypadkach jest uzasadniony nieprawidłową postawą lub dużym stresem.
- Ból w odcinku piersiowym kręgosłupa jest dość charakterystyczną dolegliwością. Objawia się często uczuciem pieczenia, a niekiedy nawet ciągnięcia promieniującego od środka pleców aż do żeber lub szyi. W tej kategorii mamy do czynienia z różnymi rodzajami bólu: między łopatkami, pod jedną z łopatek, nerwobólem międzyżebrowym. Ból w odcinku piersiowym kręgosłupa pojawia się bardzo często. Wynika to z faktu, iż odcinek piersiowy kręgosłupa pełni de facto funkcję konstrukcji nośnej dla klatki piersiowej. Oznacza to, że składa się z kręgów o mniejszej ruchomości niż inne, dlatego większość problemów w tym obszarze powoduje ból. Najczęściej klasyfikowanymi przyczynami takiego bólu jest upadek, zbyt długie przebywanie w tej samej pozycji, wiek, czy siedzący tryb życia. Bardzo często dolegliwości odcinka piersiowego niosą ze sobą problemy z oddychaniem.
- Ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa to ból zlokalizowany na samym dole pleców. Bardzo często jest błędnie określany jako ból w krzyżu. Zdecydowanie najczęściej odczuwa się dolegliwości właśnie w tym miejscu. ponieważ to ten dolny odcinek jest najbardziej narażony na przeciążenie (l4-L5, L5-S1). Co ważne, w wielu przypadkach jest tak silny, że uniemożliwia wykonanie nawet najmniejszego ruchu.
Najczęstsze przyczyny bólu pleców
Osób cierpiących z powodu bólu pleców jest masa, a przyczyn takiego stanu rzeczy – jeszcze więcej. Szacuje się, że dolegliwości tego typu dotykają od 60 do 90% populacji. Jak jednak można się domyślać, na przestrzeni czasu udało się wyodrębnić najczęściej występujące powody takiego stanu rzeczy. Ból może być pochodzenia kręgosłupowego lub pozakręgosłupowego. Pierwszy z wymienionych uaktywnia się podczas ruchu i wzmożonej aktywności lub wręcz przeciwnie- zbyt długiej wymuszonej pozycji siedzącej lub stojącej. Może wynikać między innymi z:
- wad postawy, niewłaściwej pozycji podczas snu, czy innych codziennych czynności,
- przeciążenia lub zbyt osłabionych mięśni (np. podczas podnoszenia ciężarów),
- braku aktywności fizycznej i nadwagi,
- chorób stawów, reumatyzmu, zwyrodnienia,
- deformacji kręgosłupa, skoliozy, nadmiernej kifozy lub hiperlordozy,
- przepukliny kręgosłupa,
- urazu (np. złamania kręgu).
Ból pochodzenia pozakręgosłupowego jest z kolei dolegliwością, która nie musi być związana z podejmowaną aktywnością. Jego cechą charakterystyczną jest fakt, iż nie ustępuje ona w trakcie spoczynku i nie istnieje pozycja, w której ból ustępuje, a więc jego charakter jest ciągły. W tym przypadku powodów może być jeszcze więcej, ale najczęściej można spotkać się z:
- chorobami autoimmunologicznymi,
- nowotworami,
- zapaleniem wyrostka robaczkowego, trzustki lub płuc,
- zawałem serca,
- stanem zapalnym ,
- rozwarstwieniem aorty lub tętnicy szyjnej.
Jak widać powody występowania bólu pleców są bardzo zróżnicowane i wiele z wymienionych przyczyn to niezwykle poważne i zagrażające zdrowiu sytuacje. Z tego właśnie powodu należy pamiętać o tym, by unikać samodzielnych diagnoz. Jedynie doświadczony specjalista jest w stanie stwierdzić, z jakim bólem ma do czynienia oraz z czego może to wynikać.
Bolą Cię plecy? Dowiedz się, kiedy udać się do specjalisty!
Wiele osób ma nawyk odkładania wizyt u specjalistów na ostatnią chwilę. Bardzo często dotyczy to między innymi takich sytuacji, jak ból pleców. Dolegliwość ta jest bowiem na tyle spopularyzowana, że przestaje być sygnałem alarmowym. To błąd – ból pleców, niezależnie od lokalizacji jego występowania, powinien zmotywować do działania i wzmożonej obserwacji siebie i swojego organizmu. Oczywiście sporadycznie występujący ból nie powinien być powodem do obaw, natomiast uciążliwe i nawracające dolegliwości powinny sprawić, że w głowie osoby dotkniętej tym problemem pojawi się przysłowiowa “czerwona lampka”. Czerwonymi flagami przy bólu pleców, które są sygnałem alarmowym do niezwłocznego zgłoszenia się do ortopedy lub fizjoterapeuty są między innymi sytuacje, w których objawy to nie tylko ból, ale również drętwienie lub mrowienie kończyn, osłabienie siły mięśniowej, brak lub ograniczone czucie, promieniowanie bólu do kończyn, lub narządów wewnętrznych. Bardzo niepokojące są również inne objawy takie jak m.in. zaburzenia wzroku, szumy uszne, zaburzenia równowagi, zawroty głowy, utrudnione gojenie się ran.
Leczenie bólu pleców
Doraźnym, typowo objawowym sposobem leczenia bólu pleców jest rzecz jasna przyjmowanie niesteroidowych środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Jak jednak można się domyślać, taki sposób radzenia sobie z problemem jest jedynie powierzchowny – aby osiągnąć stałe i możliwie jak najlepsze efekty warto podjąć leczenie z uwzględnieniem przyczyny bólu. Fizjoterapeuci bardzo często zalecają również wykonywanie ćwiczeń w celu zwiększenia siły mięśni przykręgosłupowych i przywrócenia ruchomości w danym odcinku. W przypadku bólu wywołanego napięciem mieśni poprzez nadmierny i długotrwały stres poleca się proste ćwiczenia relaksacyjne oraz ćwiczenia oddechowe. Dolegliwości zlokalizowane w układzie mięśniowo-szkieletowym są w większości przypadków minimalizowane za pomocą osteopatii, fizjoterapii lub masażu. Olbrzymią rolę w leczeniu bólu pleców odgrywa również codzienne życie i nawyki. Warto zwrócić uwagę między innymi na stanowisko pracy – należy zadbać o to, by było ergonomiczne. Co to oznacza? Monitor, stół i fotel powinny znajdować się na odpowiedniej wysokości, a więc takiej, która pozwala na utrzymywanie zdrowej i możliwie jak najbardziej naturalnej postawy ciała. Należy zadbać o równowagę pomiędzy siedzeniem, a aktywnością, aby zachować prawidłowe działanie pompy mięśniowej i prawidłowe krzywizny kręgosłupa. Kolejnym aspektem, na jaki należy zwrócić szczególną uwagę jest środowisko, w którym śpisz. Jak bowiem wiadomo, każdy z nas poświęca na sen średnio 7-8 godzin dziennie – to masa czasu, dlatego warto dołożyć wszelkich starań, by noc była możliwie jak najlepiej wykorzystana. Pomocny z pewnością okaże się dobrze dobrany materac i poduszka. Olbrzymią popularnością cieszą się w ostatnim czasie ortopedyczne podłoża snu oraz profilowane poduszki wykonane z pianek, czyli najszybciej rozwijających się surowców na świecie.
Wiesz już, że ból pleców bólowi pleców nierówny. Szalenie istotną kwestią jest to, aby nie bagatelizować tej dolegliwości – nieleczona może przerodzić się w olbrzymi problem, z którym trudno będzie sobie poradzić.
Sylwia Pierzchlewicz
mgr fizjoterapii, trener personalny