Leczenie bólu pleców to w dzisiejszym społeczeństwie jedno z wyzwań medycznych o ogromnym znaczeniu. Schorzenia kręgosłupa występują powszechnie, a przewlekłe dolegliwości zgłaszane przez pacjentów obniżają jakość życia i ograniczają ich codzienną aktywność. Gdy standardowe metody, takie jak farmakoterapia i rehabilitacja, nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, lekarze sięgają po zastrzyki na ból kręgosłupa. Jakie są wskazania do zastosowania takiego rozwiązania? Kiedy infiltracja w leczeniu bólu jest skuteczna i jakie potencjalne ryzyko wiąże się z jej zastosowaniem?
Zastrzyki i infiltracja kręgosłupa – zastosowanie
Zastosowanie zastrzyków i infiltracji w leczeniu bólu pleców oraz w diagnostyce jest niezwykle szerokie. Często określane są one mianem blokad kręgosłupa. Stosuje się je przede wszystkim wówczas, gdy pacjenci zgłaszają nawracające i przewlekłe dolegliwości, które nie ustępują pod wpływem doustnych środków przeciwzapalno-przeciwbólowych i fizykoterapii. Pełnią one dwie podstawowe funkcje. Po pierwsze, pozwalają na wyeliminowanie objawów bólowych i stanowią cenne wsparcie leczenia nieoperacyjnego. Dodatkowo mogą być wykorzystywane w diagnostyce – w celu prowokacji objawów bólowych.
W leczeniu, jakich schorzeń najczęściej wykorzystuje się blokady?
- Zmiany zwyrodnieniowe krążka międzykręgowego – polegają one na zmniejszaniu się przestrzeni międzykręgowej, prowadzących do uwypuklenia i uszkodzenia struktury krążka. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest zużywanie się dysków w związku z przeciążeniami i procesami starzenia się organizmu.
- Kręgozmyk – to stan, w którym dochodzi do ucisku na korzenie nerwów rdzeniowych w związku z nieprawidłowym przesunięciem się jednego z kręgów.
- Przepuklina krążka międzykręgowego – ma miejsce wówczas, gdy zawartość krążka międzykręgowego uciska nerwy rdzeniowe.
- Zwężenie kanału kręgowego – to schorzenie, które wiąże się nie tylko z silnym bólem pleców. Czasem wywoływany ucisk na korzenie nerwów rdzeniowych prowadzi do występowania problemów z chodzeniem i codziennym funkcjonowaniem.
Zastrzyki na ból kręgosłupa – rodzaje
Mianem zastrzyków i infiltracji kręgosłupa określane są wszelkie blokady, które polegają na wstrzyknięciu leków bezpośrednio do źródła bólu. W zależności od przyczyny problemu, charakteru dolegliwości i środków wykorzystanych do przeprowadzenia zabiegu, wyróżnia się ich różne typy. Z jakimi rodzajami iniekcji można spotkać się najczęściej? W celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego popularne jest wykorzystanie blokady zewnątrzoponowej. Jest to rodzaj infiltracji w leczeniu bólu pleców, który może być wykonany bez konieczności zastosowania aparatu RTG.
Z kolei blokady okołokorzeniowe stosuje się w przebiegu rwy kulszowej. Przebieg zabiegu jest dość nieprzyjemny, co wynika z konieczności wywołania krótkotrwałego bólu, który ma potwierdzić prawidłowość miejsca wkłucia. Dość często stosowane są też blokady stawu międzywyrostkowego. Wskazanie do ich wykonania stanowi ból krzyża, którego podłożem są procesy degeneracyjne stawu międzywyrostkowego. Do mniej popularnych rodzajów zastrzyków na ból kręgosłupa należy iniekcja do krążka międzykręgowego. Wykonuje się ją w celach diagnostycznych. Ma potwierdzić, że widoczny na RTG chorobowo zmieniony krążek międzykręgowy faktycznie odpowiada za dolegliwości odczuwane przez pacjenta.
Infiltracja w leczeniu bólu – jak przebiega zabieg?
Zastrzyki na ból kręgosłupa są podawane w warunkach ambulatoryjnych, w znieczuleniu miejscowym. To nieskomplikowana procedura, która z reguły nie wymaga od pacjenta wcześniejszych przygotowań. Dokładne miejsce wkłucia zazwyczaj ustala się przy pomocy aparatury RTG. Samo wstrzyknięcie wybranego środka dokonywane jest za pomocą specjalnej igły. W zależności od konkretnego rodzaju blokady i dolegliwości zgłaszanych przez pacjenta infiltracje mogą być wykonywane na różnych wysokościach.
Cały zabieg trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut. Pacjent odczuwa dyskomfort w momencie w kłucia, a następnie ucisk lub rozpieranie – w momencie, w którym lek jest wstrzykiwany. Możliwe jest podanie blokad w serii 3 zabiegów, najczęściej w przeciągu 6 miesięcy. Iniekcje z reguły są wykonywane co 1 lub 2 tygodnie. Zdarza się, że pacjent po podaniu leku odczuwa drętwienie lub utratę czucia. Jednak są to objawy, które powinny ustąpić w ciągu kilku godzin lub dni.
Zastrzyki na ból kręgosłupa – skuteczność
Istnieje kilka czynników, które wpływają na skuteczność leczenia bólu pleców z zastosowaniem zastrzyków i infiltracji. Przede wszystkim duże znaczenie ma stopień zaawansowania choroby. Przykładowo, efekt przeciwbólowy utrzymuje się dłużej u pacjentów mających zmiany zwyrodnieniowe w jednym czy dwóch segmentach kręgosłupa niż u tych, którzy mają ich wiele. Ważnym czynnikiem jest też czas trwania dolegliwości. Bóle wieloletnie o charakterze przewlekłym zazwyczaj wymagają podania kilku zastrzyków, aby możliwe było osiągnięcie odczuwalnego efektu terapeutycznego.
Przypadek każdego pacjenta należy rozpatrywać indywidualnie. Jednak można wskazać, że zazwyczaj efekt przeciwbólowy utrzymuje się przez okres od kilku tygodni, nawet do roku. Zdarzają się też przypadki, w których pacjenci nie odczuwają ulgi po wykonaniu blokady. Wówczas najprawdopodobniej powtarzanie zabiegów również nie przyniesie oczekiwanych efektów.
Powikłania zastrzyków w leczeniu bólu pleców
Zastrzyki na ból kręgosłupa są w stanie skutecznie zmniejszyć ból i stan zapalny. Ułatwia to pacjentowi rehabilitację i umożliwia uczestnictwo w fizjoterapii. Dodatkową korzyścią jest też ograniczenie potrzeby przyjmowania doustnych leków przeciwbólowych. Wskazuje się, że wykonywanie blokad jest obciążone jedynie niewielkim ryzykiem, a skutki uboczne pojawiają się sporadycznie. Mimo to warto znać możliwe powikłania, a są to m.in.:
- krwawienie w miejscu wkłucia;
- infekcja;
- podrażnienie nerwu;
- uszkodzenie rdzenia – w przypadku zastrzyków w odcinku szyjnym i piersiowym;
- znieczulenie od pasa w dół, które trwa około 60 minut;
- spadek ciśnienia skutkujący omdleniem.
Zastrzyki na ból kręgosłupa są skuteczne przede wszystkim w leczeniu schorzeń przewlekłych. Dzięki precyzyjnemu podaniu leku możliwe jest szybkie ograniczenie bólu i tym samym poprawienie jakości życia pacjenta. Iniekcje są bezpieczne i wiążą się jedynie z minimalnym ryzykiem powikłań, jednak cały proces terapeutyczny zawsze powinien być prowadzony przez doświadczonego lekarza.