Powierzchowny ból nadgarstka zlokalizowany głównie u nasady kciuka znany jest lekarzom jako choroba de Quervaina. Jej objawy są szczególnie nieprzyjemne zwłaszcza dla osób pracujących fizycznie, manualnie i wykonujących precyzyjne prace dłońmi. W obrębie stawów dochodzi do występowania mikrouszkodzeń, które stopniowo utrudniają, a później uniemożliwiają wykonywanie niektórych ruchów. Choroba w znacznym stopniu ogranicza zatem pacjenta ruchowo.
Powtarzane, rutynowe ruchy chwytania i ruchy manipulacyjne często nadmiernie angażują kciuk. Prowadzi to do ograniczenia ślizgu ścięgien znajdujących się w pobliżu stawów kciuka i dłoni. Choroba de Quervaina częściej występuje u osób cierpiących na układowe choroby zapalne i stany pourazowe lub zwyrodnieniowe nadgarstka. W przebiegu tych schorzeń może bowiem dojść do powstania zrostów pozapalnych tkanek miękkich i zmian w strukturze kości.
Choroba de Quervaina – przyczyny
Główną przyczyną dolegliwości, jakimi manifestuje się choroba de Quervaina jest podrażnienie pochewek ścięgnistych, które znajdują się w pobliżu mięśnia kciuka. Najczęściej dochodzi do niego drogą mechaniczną, na skutek wykonywania powtarzalnych ruchów. W efekcie dochodzi do zapalenia pochewek ścięgien i bólu.
Częste przeciążenia ścięgien i powtarzające się urazy wpływają niekorzystnie na strukturę pochewek. Wywołują zmiany przeciążeniowo-zwyrodnieniowe przyczepu ścięgna mięśnia do kości (entezopatie). Choroba de Quervaina nie zawsze dotyczy jedynie dłoni dominującej. Objawy mogą występować zarówno w prawej, jak i lewej ręce. Schorzenie to może współistnieć równocześnie z zespołem cieśni nadgarstka.
Badacze nie są do końca zgodni w kwestii czynników ryzyka występowania tej choroby. Powszechnie uważa się, że jej występowanie może wiązać się z zaburzeniami hormonalnymi i anomaliami rozwoju tkanek miękkich. Predyspozycje genetyczne nie odgrywają tu znamiennej roli. Do wystąpienia urazów i uszkodzeń nadgarstka oraz kciuka przyczyniają się głównie czynniki środowiskowe, a szczególnie wykonywana praca zawodowa pacjenta. Narażeni na chorobę są przede wszystkim sportowcy (tenisiści, kajakarze), fryzjerzy, muzycy, krawcowe oraz… opiekunowie małych dzieci. Od ostatniej z wymienionych grup pacjentów wzięła się inna nazwa schorzenia – bolący kciuk matki.
Diagnostyka bólu kciuka
W początkowej fazie rozwoju choroby dolegliwości bólowe są wynikiem wyłącznie stanu zapalnego obecnego w obrębie kciuka. Następnie pochewka ścięgna zaczyna włóknieć, co bezpośrednio prowadzi do zwężenia jej średnicy. Kciuk może puchnąć, nasilają się dolegliwości bólowe, które coraz częściej promieniują nawet na okolicę przedramienia. Ruchy palca zostają zaburzone, a ich zakres znacznie ograniczony. Podczas prób ich wykonywania pacjent może słyszeć nieprzyjemne trzaski, odczuwać ból przy chwytaniu przedmiotów, wyczuwać napięcie struktur ścięgnistych. Występowanie tych objawów świadczy o zaawansowanym stadium choroby de Quervaina.
Diagnostykę przewlekłego bólu kciuka powinno się rozpocząć już w momencie zauważenia pierwszych objawów. Zwykle są to niewielkie dolegliwości bólowe kłębu kciuka i tkliwość przy jego dotyku. Należy wtedy zgłosić się do lekarza chirurga, który oceni stan zdrowia pacjenta i w razie konieczności zleci wykonanie dodatkowych badań. Zwykle wykonuje się badania obrazowe (USG, RTG) oraz laboratoryjne krwi. W wynikach badania USG można uwidocznić zapalenie błony maziowej, a badanie rentgenowskie wyklucza inne przyczyny dolegliwości, które zwykle związane są ze złamaniami kości łódeczkowatej lub zmianami zwyrodnieniowymi.
Właściwy proces diagnostyczny opiera się na zebraniu szczegółowego wywiadu od pacjenta, określeniu czynników ryzyka rozwoju choroby de Quervaina oraz badaniu klinicznym. Podczas diagnozy lekarze i fizjoterapeuci wykonują również kilka prostych testów, które mają na celu ocenę ruchomości kciuka w stawie i tkliwości pacjenta.
Centrum Medyczne Galmedic w Rzeszowie
Leczenie choroby de Quervaina w Rzeszowie jest bezbolesne, szybkie i łatwo dostępne. W Centrum Medycznym Galmedic do dyspozycji pacjenta pozostają wykwalifikowani specjaliści, którzy przeprowadzają go zarówno przez proces diagnozy, jak i leczenia. Choroba ta nigdy nie przebiega bezobjawowo. Dlatego też lekarze są wyczuleni na wszelkie objawy nieprawidłowości w obrębie kończyny górnej. Dzięki swojemu doświadczeniu potrafią szybko i skutecznie przywrócić pełną sprawność i zakres ruchu zarówno kciuka, jak i całej dłoni pacjenta. W tym celu zwykle wykonuje się operację, której głównym celem jest nacięcie i „uwolnienie” pochewki ścięgnistej.
Konsultacja ortopedyczna w Centrum Medycznym Galmedic dostępna jest dla każdego pacjenta po uprzedniej rejestracji. Jej koszt to 120 złotych. Jeśli pacjent ma już postawioną diagnozę, wystarczy, że zgłosi się na wizytę kwalifikującą go do zabiegu. Podczas niej również zostanie zbadany. Chirurgiczne leczenie choroby de Quervaina wiąże się z kosztami od 1700 złotych wzwyż. Wszelkie szczegóły operacji i udogodnienia ustala się z pacjentem indywidualnie.
Choroba de Quervaina – leczenie zachowawcze
Leczenie zachowawcze podejmuje się wyłącznie w pierwszym stadium rozwoju choroby. Lekarz zaleca wtedy usztywnienie i unieruchomienie nadgarstka i stawów kciuka. W tym celu stosuje się ortezę usztywniającą, którą należy nosić przez około miesiąc. Czas ten sprzyja odciążeniu stawów kciuka i jego właściwemu ułożeniu spoczynkowemu. Możliwe jest również zastosowanie opatrunku neoprenowego, który nie ogranicza ruchów, a sprzyja zniwelowaniu objawów zapalenia.
W pierwszym etapie rozwoju choroby de Quervaina zaleca się również stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) najlepiej w postaci maści aplikowanej bezpośrednio na skórę kciuka. Występowanie silniejszych dolegliwości bólowych może wiązać się z koniecznością wykonania ostrzyknięcia stawu. Iniekcja do pochewki maziowej wykonywana jest z wykorzystaniem lidokainy lub sterydów. Jeśli leczenie zachowawcze przynosi oczekiwane rezultaty, lekarze doradzają pacjentowi zmianę dotychczasowych nawyków i podejmowanej aktywności zawodowej. Chory nie powinien dopuścić do ponownego przeciążenia tkanek. Fizjoterapeuta często stosuje taping, który ma na celu zabezpieczenie kciuka przed mikrouszkodzeniami. W przypadku braku skuteczności leczenia zachowawczego choroba ta leczona jest operacyjnie.
Choroba de Quervaina – leczenie operacyjne
Celem operacji wykonywanej przez chirurga, ortopedę lub specjalistę traumatologii narządu ruchu jest odbarczenie uwięźniętych ścięgien. Dokonuje się tego za pomocą niewielkiego nacięcia zlokalizowanego na pochewce ścięgnistej kciuka. Konieczne jest ponadto oczyszczenie rany, resekcja tkanek martwiczych i usunięcie zrostów powstałych w wyniku długotrwałego stanu zakażenia. Przestrzeń dla ścięgien zostaje maksymalnie zwiększona, co zapobiega dalszym uszkodzeniom i urazom kciuka.
Zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Jest więc bezbolesny. Przy użyciu środka znieczulającego blokuje się nerwy zaopatrujące w bodźce czuciowe kończynę górną. W celu dotarcia do chorobowo zmienionego miejsca lekarz wykonuje niewielkie nacięcie u nasady kciuka. Otwiera sobie dostęp do ścięgien przy użyciu specjalistycznego sprzętu chirurgicznego (m.in. haków). Dzięki temu może ocenić stan zdrowia tkanek i precyzyjnie usunąć wszelkie zmiany patologiczne. Po zabiegu konieczne jest założenie kilku szwów, które sprzyjają szybkiemu zasklepieniu i gojeniu się rany.
Istotnym elementem leczenia zarówno zachowawczego, jak i operacyjnego jest fizjoterapia. Po wstępnym zasklepieniu się rany i ustąpieniu dolegliwości bólowych doradza się pacjentowi stosowanie ćwiczeń rozluźniająco-rozciągających. Pomocne okazują się tu przyrządy gimnastyczne typu TheraBand. Najczęściej fizjoterapeuci zalecają również jedno z najprostszych ćwiczeń – zbliżanie do siebie opuszków kciuka i piątego palca u dłoni. Systematyczne wykonywanie tych ćwiczeń zmniejsza ucisk na ścięgna i sprzyja szybkiej odbudowie siły mięśniowej. W przypadku występowania dolegliwości bólowych o niskim nasileniu można zastosować zimny okład lub masaż z wykorzystaniem lodu.
Artykuł sponsorowany