Na pewno wiesz, że sen i jego poprawna higiena warunkują zdrowie, harmonię i poprawne funkcjonowanie w ciągu dnia. Jeżeli masz problemy ze snem to rano możesz budzić się z uczuciem zmęczenia, mniejszą wydolnością, gorszą koncentracją i obniżonym samopoczuciem. Będzie to widać w każdym obszarze Twojego życia – w pracy oraz w domu, zarówno w fizycznym, jak i umysłowym działaniu. Zaburzenia snu dotyczą zarówno długości, jak i jakości snu. W poniższym artykule zestawiliśmy podstawowe i najczęściej występujące zaburzenia snu. Może Ty albo Twoi bliscy cierpią na któreś z nich?
Bezsenność
Choroba polegająca na nieodpowiedniej długości snu i nieprawidłowej jakości snu. Objawy to problemy z zasypianiem, wybudzanie się w trakcie nocy lub przedwczesne budzenie się bez możliwości ponownego zaśnięcia. Efekty to poczucie zmęczenia i rozdrażnienia w ciągu dnia, obniżenie samopoczucia, pogorszenie koncentracji i kreatywności.
Hipersomnia
Inaczej nadmierna senność. Polega na uczuciu senności i zmęczenia pomimo przespania wystarczającej liczby godzin w ciągu doby. Może również charakteryzować się potrzebą snu, w momentach, w których powinniśmy być aktywni. Hipersomnia może zostać rozpoznana, jeżeli objawy trwają ponad miesiąc. W pierwszej kolejności są wykluczane inne czynniki, które mogą wpływać na nadmierna potrzebę snu, np. choroby somatyczne lub uzależnienie od substancji psychoaktywnych. Czasami w wyleczeniu nadmiernej senności wystarczy wprowadzenie zasad poprawnej higieny snu. Niekiedy problem możemy rozwiązać jedynie z pomocą lekarza i farmakologii.
Koszmary senne
Koszmar senny to zaburzenie jednej z faz snu, czyli fazy REM. Faza REM odpowiada za głęboki sen, a jej poprawny okres trwania gwarantuje odpowiednią regenerację organizmu. Koszmary to „marzenia” senne przedstawiające sytuacje zagrażające naszemu życiu lub zdrowiu, wywołujące strach i negatywne uczucia. Są nieprzyjemne i mogą wywoływać uczucie przerażenia. Często koszmary senne mogą powodować wybudzanie się i wpływają na niepoprawną jakość snu.
Lęki nocne
Zaburzenie polegające na czasową niemożnością odzyskania pełnej świadomości w trakcie głębokiej fazy snu. Spoglądając na chorego, można mieć wrażenie, że się wybudził, ponieważ może krzyczeć lub nawet usiąść na łóżku. Mimo to i nawet mimo otwartych oczu u chorego brakuje pełnej świadomości. Często chory nie pamięta epizodu lęku nocnego, ale wpływa on na jego regenerację w trakcie snu.
Lęki nocne różnią się od koszmarów sennych pod paroma względami: chory nie pamięta epizodu, nie wybudza się w pełni i źle reaguje na próbę złagodzenia incydentu dotykiem fizycznym. Występują również w innej fazie snu niż koszmary senne, bo w fazie NREM.
Narkolepsja
Choroba, w której główny objaw to nadmierna potrzeba snu w ciągu dnia, kończąca się mimowolnym, niekontrolowanym zaśnięciem. Sen trwa około kilkunastu minut. Nie jest do końca znana przyczyna narkolepsji, ale wymaga ona stałej kontroli odpowiedniego lekarza, ponieważ zdecydowanie utrudnia choremu codzienne funkcjonowanie i nawiązywanie kontaktów społecznych.
Somnambulizm
Inaczej lunatykowanie, polegające na mimowolnym przemieszczaniu się poza łóżkiem w trakcie fazy NREM. Chory ma otwarte oczy, swobodnie omija przeszkody i może wykonywać przeróżne czynności. Po powrocie do łóżka i przebudzeniu najczęściej nie pamięta swojej wędrówki. Jest to zazwyczaj niegroźna choroba, ale na pewno wymaga konsultacji z lekarzem, jeżeli powtarza się wielokrotnie.
Bezdech senny
Bezdech senny jest groźnym schorzeniem, polegającym na czasowym spłyceniu lub zatrzymaniu oddechu w trakcie snu. Zaburzenia oddechu mogą trwać nawet dłużej niż kilkanaście sekund. Efektem jest wybudzenie się chorego z uczuciem lęku i przerażenia, oraz poczucie przewlekłego zmęczenia. Istnieje kilka możliwych przyczyn bezdechu sennego, które koniecznie muszą być skonsultowane z lekarzem. Odpowiednia diagnoza i leczenie może nawet całkowicie wyeliminować problem.
Paraliż przysenny
Brak możliwości wykonania żadnego ruchu przy jednoczesnym poczuciu zachowania świadomości. Emocje towarzyszące paraliżowi sennemu to lęk i przerażenie. Możliwe epizody paraliżu to uczucie spadania, duszenie przez inne osoby bądź sytuacje wywołujące strach. Chory w trakcie ataku nie może się ruszyć i wydać z siebie żadnego dźwięku.
Mgr fizjoterapii Natalia Twarowska
Czytaj także:
Jaki materac wybrać dla osób z przepukliną kręgosłupa?: https://www.sleepmed.pl/jaki-materac-wybrac-dla-osob-z-przepuklina-kregoslupa
Niedobór snu – wpływ na organizm: https://www.sleepmed.pl/niedobory-snu-jak-wplywaja-na-organizm
Kolory ścian w Sypialni: https://www.sleepmed.pl/kolory-scian-do-sypialni-jak-dobrac-odpowiednie-kolory-aby-czuc-sie-dobrze